Znad Pleśnej wracali cieczki...
Już po raz kolejny Strefa sama prowadzi mnie tam, gdzie trzeba... Dzisiaj była to jedna z walońskich skarbnic - Pleśna czyli Mała Kamienna - obok Kamiennej i Izery miejsce przebogate, a jednocześnie najmniej z tych trzech znane... Odkrycie skarbów izerskich musiało wiązać się z penetracją wzdłuż (w górę) cieków wodnych (por. dyskusję na ten temat w: L. Moczulski "Narodziny Międzymorza"), bo innych dróg wtedy tu nie było. Trakt wzdłuż Pleśnej długo był głównym szlakiem w tej okolicy - obecna droga do Szklarskiej powstała stosunkowo późno. Tutaj więc skupiał się ruch wszelkiej maści "Walonów" czyli "Wenecjan" - poszukiwaczy, gwarków, płuczkarzy, hutników.
A dokąd Wenecjanie wracali? Cóż, nie do Szklarskiej Poręby, do której kawał drogi trzeba stamtąd mozolnie przez Zakręt Śmierci i Wysoki Kamień, jeno do Płuczkarskiej Poręby (Seifershau) i Ludwigsdorfu - które właśnie po to powstały! Zobaczcie, ile by trzeba rano do roboty zasuwać na Złote Jamy ze Szklarskiej - a z Kopańca, zwłaszcza górnego, wystarczy na dół pół godziny spacerem!
Czytamy (Wiater, "Walonowie u Ducha..."), że trzynastego lipca roku 1281 książę śląski Bernard (Zwinny)
"sprzedaje i przenosi własność na krzyżowców zakonu świętego Jana [joannitów] ze Strzegomia obszar 100 łanów [ok. 2400 hektarów = 24 km2] położony między rzeką, którą nazywają Kamienna, która płynie z jednej strony, i potokiem Plessena z drugiej, na całej długości, ze wszystkimi przyległościami" [cyt. za Tichy F., Schreiberhau/Szklarska Poręba. Ein Fremdenverkehsort zwischen Riesen- und Isergbebirge, Erlangen 1999].
Plessena to oczywiście Pleśna, czyli Mała Kamienna. Mamy więc po obu stronach hornfelsowego Wysokiego Grzebietu dwie doliny kontaktowe - z karkonoskimi granitami (dolina Kamiennej) po jednej i izerskimi gnejsami i granitognejsami (Małej Kamiennej) po drugiej - a to właśnie na kontakcie dzieje się to, o co chodzi joannitom i co sprawia, że Strefa jest tym, czym jest - niczym awers i rewers tej samej złotej monety - tyle że jedna jest dzisiaj poznana całkiem dobrze, a druga prawie w ogóle, a NA DODATEK strefa dyslokacyjna Rozdroża Izerskiego - potężna żyła mocno okruszcowanego złotem i innem dobrem kwarcu - celuje prosto w owego aureusa rewers - ku północnemu-wschodowi, ku Górom Kwarcowym - gdzie wystarczy nieledwie ucho do ziemi przystawić, by posłyszeć echo walońskich kroków...
A tak swoją drogą to płacąc za owe 2400 hektarów "sto marek srebra i dwie beczki wina", joannici z pewnością nie przepłacali: kilogram srebra (1 marka = ok. 200 g) za kilometr kwadratowy Strefy to nie przymierzając interes równie dobry, jak Manhattan za 60 guldenów...
Kowalówka (Schmiedelsberg) z Jastrzębca:
Na szczycie Marcinowego Skraju:
Przy drodze nad Pleśną - cały zagon rzadkich smardzów jadalnych (Morchella conica, pod całkowitą ochroną):
A potem...
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz